Gering woningaanbod en ontwikkeling hypotheekrente vormen bedreiging voor grote dynamiek op de koopwoningmarkt
Het jaar 2016 kan de boeken in als het beste jaar voor de koopwoningmarkt sinds het uitbreken van de woningmarktcrisis in 2008. Met bijna 215.000 transacties en een koopprijsstijging van 6% op jaarbasis zijn we voor de markt van bestaande koopwoningen weer terug op het niveau van 2007. De markt voor nieuwbouwkoopwoningen blijft nog wel achter in het herstel, waarbij een haperende productie van nieuwe koopwoningen als belangrijke oorzaak geldt. Het tekort aan te koop aangeboden woningen in de bestaande woningvoorraad en op de nieuwbouwmarkt zet het vertrouwen in de koopwoningmarkt bij woonconsumenten onder druk aan het eind van dit recordjaar. Zoals ook de kortstondige geringe verhoging van de hypotheekrente in november en december van 2016 direct effect heeft gehad op dat vertrouwen, zo blijkt uit de woningmarktcijfers over het vierde kwartaal van 2016.
De zestiende Monitor Koopwoningmarkt over het vierde kwartaal 2016 wordt donderdag 2 februari 2016 gepresenteerd door het Expertisecentrum Woningwaarde van het OTB, onderdeel van de Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft. RTL Z presenteert die dag de op de monitor gebaseerde RTL Z Huizenindex.
Aantal transacties bestaande koopwoningen in 2016 ruim door de 200.000-grens
Het aantal door het Kadaster geregistreerde transacties van woningen (circa 60.900) in het vierde kwartaal van 2016 betekent een flinke stijging ten opzichte van het vierde kwartaal van 2015. Daarmee komt het totaal aantal transacties van woningen in 2016 uit op bijna 215.000 transacties; een totaal dat ruim boven het niveau van 2006 ligt. Op een aantal ‘krappe’ regionale woningmarkten blijken de grenzen van mogelijke transacties op de markt van bestaande koopwoningen echter enigszins bereikt door een tekort aan te koop aangeboden woningen. Zo is in de gemeente Amsterdam het aantal transacties het afgelopen jaar zelfs licht gedaald.
Koopprijzen stijgen in 2016 ook in recordtempo
De mediane verkoopprijs van alle door NVM-makelaars verkochte woningen is fors opgelopen in het vierde kwartaal van 2016 (+3%) en komt over heel 2016 uit op bijna 9%. Een zelfde beeld is te zien bij de Prijsindex Bestaande Koopwoningen (PBK) van alle transacties (gepubliceerd door het Kadaster en het CBS). De PBK is in het jaar 2016 met circa 6% gestegen, waarmee herinneringen aan de beginjaren van deze eeuw worden opgeroepen. Achter deze landelijk gemiddelden gaan wel behoorlijke regionale verschillen schuil. De verkoopprijzen stijgen namelijk sneller in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht en sneller in de grotere steden, dan in het ommeland.
Krapte op de koopwoningmarkt vormt bedreiging in nabije toekomst
Het was al langer duidelijk dat de koopwoningmarkt steeds minder ruim werd, maar eind 2016 is er zelfs weer sprake van een zeer krappe woningmarkt. Huizenkopers konden op de markt van bestaande koopwoningen gemiddeld slechts kiezen uit zes te koop staande woningen en op de nieuwbouwmarkt gemiddeld nog maar uit drie woningen. Het geringe aanbod van te koop staande woningen vormt niet alleen een bedreiging voor het aantal transacties in de komende kwartalen, maar leidt in het laatste kwartaal van 2016 ook mede tot een tempering van het vertrouwen in de koopwoningmarkt onder woonconsumenten. Er is weer sprake van een ‘verkopersmarkt’.
In het vierde kwartaal van 2016 is de Marktindicator van VEH voor het eerst sinds anderhalf jaar zelfs licht gedaald. De woonconsumenten hebben met name minder gunstige verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling van de hypotheekrente, veroorzaakt door de lichte stijging van deze rente in de maanden november en december. Nu de hypotheekrente in januari 2017 toch weer licht naar beneden is bijgesteld, is de verwachting dat het vertrouwen vooralsnog niet verder zal wegzakken, mits het aanbod van nieuwe en bestaande koopwoningen kan worden vergroot.
Lees hier de volledige Kwartaalrapportage Monitor Koopwoningmarkt Q4 2016.
